Αγαπητέ κ. Πρόεδρε του Συμβουλίου, αγαπητέ κ. Πρύτανη, αγαπητέ κ. Αντιπρύτανη και αγαπητέ Διευθυντή Διοίκησης και Οικονομικών, Αγαπητοί συνάδελφοι,
Είναι με μεγάλη χαρά που σας καλωσορίζουμε στην 5η ετήσια Γενική Συνέλευση της Συντεχνίας μας. Θα ξεκινήσω με ένα σύντομο απολογισμό των σημαντικότερων ζητημάτων που αντιμετωπίσαμε το χρονικό διάστημα 2015-2016
Απολογισμός
Διεκδίκηση του δικαιώματος Αναπλ. Καθηγητή, Επίκουρου Καθηγητή και Λέκτορα να είναι υποψήφιος για τη θέση Αντιπρύτανη
Τον Αύγουστο του 2015, η ΣΑΠ ΤΕΠΑΚ εντόπισε τη δυνατότητα που παρείχε ο νόμος η οποία όμως είχε δυστυχώς καταστρατηγηθεί λόγω εμμονών της προηγούμενης διοίκησης. Ήταν σαφές ότι το δικαίωμα εκλέγεσθαι δεν περιοριζόταν μόνο στους Καθηγητές και αυτό προέκυπτε αβίαστα από την γραμματική ερμηνεία (συνήθης έννοια των λέξεων) του νόμου, ενώ πουθενά δεν προέκυπτε ότι ο νομοθέτης είχε τέτοιο σκοπό (τελεολογική). Η προηγούμενη διοίκηση πολέμησε έντονα αυτό το δικαίωμα ακόμα και όταν είχε μπροστά της γνωματεύσεις από 5 έγκριτα νομικά γραφεία. Τότε επέλεξε να ακολουθήσει την προφανώς λανθασμένη ερμηνεία της εσωτερικής νομικής συμβούλου. Τελικά, όπως θα γνωρίζετε η υπόθεση κατέληξε στο Ανώτατο Δικαστήριο. Εκεί κρίθηκε ότι η μη συμπερίληψη στο ψηφοδέλτιο του Δρ. Αντώνη Θεοχάρους ήταν ΕΚΔΗΛΗ ΠΑΡΑΝΟΜΙΑ.
Εμείς στηρίξαμε ως Συντεχνία την υποψηφιότητα του Αντώνη γιατί: α) γνωρίζαμε από την καθημερινή μας επαφή με τον αγαπητό τον συνάδελφο ότι έχει τις απαραίτητες ικανότητες και δεξιότητες που τον καθιστούσαν κατάλληλο για την θέση; β) γενικότερα θέλαμε να αναδείξουμε ότι η διοικητική ικανότητα για τέτοιες θέσεις ευθύνες δεν περιορίζεται μόνο στη βαθμίδα του Καθηγητή; γ) θέλαμε επίσης να αναδείξουμε το δικαίωμα το οποίο παράνομα στερούσε από τις χαμηλότερες βαθμίδες το Πανεπιστήμιο. Για αυτό το λόγο χαιρετίσαμε με μεγάλη ικανοποίηση την υποψηφιότητα του Αναπλ. Καθηγητή Νικόλα Τσαπατσούλη για τη θέση του Αντιπρύτανη Ακαδημαϊκών Υποθέσεων. Το εκλογικό αποτέλεσμα είναι απολύτως σεβαστό και είμαστε σίγουροι ότι θα έχουμε μια εποικοδομητική συνεργασία και με τα τρία εκλεγμένα μέλη του ΠΣ, όπως άλλωστε έχει δείξει η πράξη των τελευταίων 4 μηνών.
Μονιμότητα Λεκτόρων και Επικούρων
Η ΣΑΠ έθεσε το θέμα τον Ιούλιο 2014 αντιδρώντας στην πρόταση νόμο τερατούργημα που είχε στόχο να επαναφέρει το καθεστώς εργοδότησης όλων των λεκτόρων και επικούρων στην προ του 2001 κατάσταση. Δηλαδή να καταστήσει το προσωπικό μας συμβασιούχους.
Η ΣΑΠ θεώρησε πως ο καλύτερος τρόπος να αντιμετωπιστεί το ζήτημα ήταν να πιέσει ώστε να γίνει επιτέλους με το σωστό τρόπο η εφαρμογή του νόμου του 2001 ώστε να μην μπορεί κανείς κακόβουλα να την αμφισβητήσει. Πετύχαμε το καλοκαίρι για πρώτη φορά Συμβούλιο κυπριακού Πανεπιστημίου να αναγνωρίσει ότι οι Λέκτορες και Επίκουροι κατέχουν μόνιμη θέση και να δώσει οδηγίες για μελέτη της εφαρμογής του συνταξιοδοτικού με τον ορθό τρόπο.
Τον Ιανουάριο 2015, αφού είχε γίνει η μελέτη, η απόφαση επανεπιβεβαιώθηκε από το Συμβούλιο και δόθηκαν οδηγίες για άμεση εφαρμογή από την ΥΑΔ και το λογιστήριο. Στις αρχές του καλοκαιριού του 15 άρχισαν να γίνονται οι αποκοπές και τα αναδρομικά ποσά θα διευθετηθούν σε ετήσια στάδια σε βάθος 3-5 χρόνων.
Η σωστή εφαρμογή του νόμου θωρακίζει το προσωπικό μας από μελλοντικές προσπάθειες απομονιμοποίησής μας, ξεκαθαρίζει πλήρως το καθεστώς εργοδότησης όλων και δίνει σε όλους τους προς 1.10.11 διορισθέντες τα συνταξιοδοτικά τους δικαιώματα.
Ανελίξεις ενταγμένων ακαδημαϊκών στις βαθμίδες Επίκουρου Καθηγητή και Ανώτερου Λέκτορα
Λανθασμένοι χειρισμοί προκάλεσαν νομικό κώλυμα. Το θέμα βρίσκεται ενώπιον της δικαιοσύνης και οι συνάδελφοι που δεν έφεραν καμιά ευθύνη θυματοποιήθηκαν και παρέμειναν εγκλωβισμένοι για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η Συντεχνία πίεσε για την δικαίωση των συναδέλφων και πέτυχε την άμεση επανέναρξη της διαδικασίας και την ταχεία διεκπεραίωσης της από τη Σύγκλητο και το Συμβούλιο. Όλοι οι επηρεαζόμενοι έχουν πλέον ανελιχθεί.
Κανόνες Εργοδότησης Ερευνητικών Συνεργατών
Η ΣΑΠ πρωτοστάτησε στην ανάδειξη του δικαιώματος του Πανεπιστημίου να εκδίδει δικούς του Κανόνες ακόμα και όταν αυτοί απορρέουν από την εφαρμογή Κανονισμών του ΠΚ.
Ένα από τα χρόνια προβλήματα που τώρα επιλύεται με την θέσπιση Κανόνων του ΤΕΠΑΚ είναι και αυτό του καθεστώτος εργοδότησης των Ερευνητικών μας Συνεργατών.
Οι Κανόνες αποσκοπούν στον εξορθολογισμό του καθεστώτος εργοδότησης των Ερευνητικών Συνεργατών που κατέχουν εξειδικευμένη γνώση ώστε να συνάδει με τη νομοθεσία του ΤΠΚ και του Πανεπιστημίου Κύπρου, από την οποία απορρέουν οι κανόνες, και την πρακτική χρηματοδοτών έρευνας. Επίσης αποσκοπεί στο να επιλύσει χρόνια προβλήματα που πήγαζαν από το ασαφές πλαίσιο στην υπάρχουσα Πολιτική του ΤΠΚ και κυρίως αφορούσε σε ασυνέπεια στο ύψος της αντιμισθίας και σε έλλειψη διαχωρισμού των κατηγοριών των Ερευνητικών Συνεργατών σύμφωνα με τα προσόντα και τα καθήκοντά τους. Η νέα Πολιτική ορίζει σαφείς κατηγορίες ερευνητών με ανταγωνιστικές και δίκαιες αμοιβές, χωρίς να αφήνει περιθώρια ad hoc παρεκκλίσεων.
Η νέα πολιτική διαμορφώθηκε μετά από μακρόχρονη και παραγωγική διαβούλευση ακαδημαικών, υπηρεσιών, της Συντεχνίας (συμπεριλαμβανόμενης και της νεοσύστατης Κλαδικής Ε) και της ηγεσίας του Πανεπιστημίου. Αποτελεί λαμπρό παράδειγμα αγαστής συνεργασίας και αποτελεσματικής ενδοεπικοινωνίας, γιατί το τελικό αποτέλεσμα, μετά από την συνεισφορά όλων των πιο πάνω παραγόντων, είναι πολύ βελτιωμένο σε σχέση με τις αρχικές εισηγήσεις για αντιμετώπιση του προβλήματος.
Ιατροφαρμακευτική περίθαλψη
Η Συντεχνία πέτυχε την επέκταση της ιδιωτικής ασφάλισης και τη διατήρησή της μέχρι σήμερα παρά τις πιέσεις από τη Βουλή για κατάργησή της ή/και σημαντικής μείωσης των ωφελημάτων. Θα επιχειρηθεί ξανά η πλήρης κατάργηση της ιδιωτικής ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και η υποχρεωτική ένταξη όλου του προσωπικού του ΤΕΠΑΚ (ακαδημαϊκών και διοικητικών) στο Κρατικό σχέδιο. Το Υπ. Υγείας ετοιμάζει σχέδιο μετά από οδηγίες της Επ. Παιδείας που έχει υποτιθέμενο στόχο να καλύψει τις ειδικές μας ανάγκες. Εμείς θα κρατήσουμε σθεναρά τη γραμμή ότι καμία ρύθμιση εκτός του τελικού ΓΕΣΥ και που θα αποτελεί εξαίρεση σε σχέση με τον υπόλοιπο ευρύτερο Δημόσιο Τομέα δε θα γίνει αποδεκτή.
Ταμείο Προνοίας
Συντονισμένες ενέργειες μαζί με τη συντεχνία των διοικητικών για την ίδρυση Ταμείου Προνοίας απέτυχαν λόγω επίμονης άρνησης του Υπουργείου Οικονομικών. Ο τυπικός λόγος που δόθηκε είναι ότι το θέμα θα τύχει χειρισμού συνολικά για όλο τον Δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα. Η Συντεχνία μελετά το θέμα και θα είναι έτοιμη να προτάξει ολοκληρωμένο σχεδιασμό εν ευθέτω χρόνω.
Επιδόματα Καθηγητών και Αναπληρωτών Καθηγητών
Η συντεχνία συντονίζει την προσπάθεια, και καλύπτει τα νομικά έξοδα, για την προσαγωγή πιλοτικής περίπτωσης ενώπιον του Δικαστηρίου Εργατικών Διαφορών για οριστική επίλυση του προβλήματος.
Αποστολή της ΣΑΠ-ΤΕΠΑΚ
Θα αναφερθώ τώρα στην προσέγγιση της ΣΑΠ-ΤΕΠΑΚ όσον αφορά στη Αποστολή του Ακαδημαικού Συνδικαλισμού όπως έχει διαμορφωθεί από τις διαχρονικές μας θέσεις αλλά και τα πεπραγμένα αυτής της Συντεχνίας. Έχει πλέον επίσημα και με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο αναγνωριστεί ο θεσμικός ρόλος της Συντεχνίας μας, ο οποίος προσδιορίζεται από το εργασιακό δίκαιο και τις Ακαδημαϊκές παραδόσεις. Για παράδειγμα η Επιτροπή Παιδείας εδώ και 3 χρόνια μας καλεί ανελλιπώς σε συνεδρίες της. Επιγραμματικά η αποστολή της συντεχνίας μας είναι:
- Να εκπροσωπούμε τους εργοδοτούμενους Ακαδημαϊκους και Άλλο Διδακτικό και Ερευνητικό Προσωπικό απέναντι στον Εργοδότη, που δεν είναι άλλος από το Συμβούλιο, τη Σύγκλητο και το Πρυτανικό Συμβούλιο. Σε ειδικές περιπτώσεις είναι και το Συμβούλιο Τμήματος.
- Διαφύλαξη και προάσπιση της νομιμότητας. Τα Δημόσια Πανεπιστήμια έχουν ένα περίπλοκο θεσμικό πλαίσιο που κατά καιρούς ερμηνεύτηκε αυθαίρετα και καταχρηστικα. Είναι θετικό στοιχείο το ότι υπάρχουν πολλά σώματα που συναποφασίζουν και αλληλοελέγχονται, αλλά τα συμφέροντα του προσωπικού μπορεί να καταστρατηγηθούν μέσα από χαώδεις διαδικασίες και απολυταρχικές θεωρήσεις. Ρόλος της συντεχνίας είναι η πλοήγηση μέσα από το δαιδαλώδες πλαίσιο ώστε τα δικαιώματά μας να διασφαλίζονται.
- Αναπόσπαστο μέρος της πιο πάνω αποστολής είναι και η συνεισφορά μας στην υλοποίηση του οράματος του νεότευκτου πανεπιστημίου μας, το οποίο θεωρούμε ότι εδράζετε στους εξής βασικούς άξονες:
– Ερευνητική και διδακτική δραστηριότητα διεθνούς εμβέλειας αντίστοιχης των καλύτερων 200 πανεπιστημίων του κόσμου και 100 καλύτερων πανεπιστήμίων της Ευρώπης. Πρέπει να στοχεύουμε σε διεθνούς και υψηλού κύρους ερευνητικά αποτελέσματα και διεθνώς ανταγωνιστικούς αποφοίτους.
– Διασύνδεση με τη βιομηχανία, εγχώρια και ξένη, δίνοντας έμφαση στη Μεταφορά τεχνογνωσίας, εργοδότηση αποφοίτων, ιδιωτική χρηματοδότηση έρευνας
– Ενεργή συμμετοχή στα πολιτιστικά δρώμενα της πόλης. Αναβάθμιση της καλλιτεχνικής παραγωγής της Κύπρου και προβολή της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
- Στενή και παραγωγική συνεργασία με ΣΥΤΕΠΑΚ και άλλες ακαδημαικές συντεχνίες όπως η ΣΥΝΚΑΠΑΚ και η ΔΕΔΕ
- Να δρουμε σαν κανάλι επικοινωνίας μεταξύ των διαφόρων κατηγοριών του προσωπικού μας εξασφαλίζοντας με αυτό τον τρόπο διαφάνεια στη λήψη αποφάσεων και συνεισφέροντας στην προσέγγιση μεταξύ τμημάτων και σχολών.
Αντιμετώπιση της απειλής από μεθοδεύσεις της Πρυτανείας του ΠΚ για αλλαγές στο πλαίσιο διοίκησης των Δημόσιων Πανεπιστημίων και του καθεστώτος εργοδότησης του Ακαδημαϊκού και Διοικητικού Προσωπικού
Έχουμε μια θεμελιωδώς διαφορετική προσέγγιση για το πως επιτυγχάνεται η Αριστεία σε ένα ακαδημαικό ίδρυμα. Η Πρυτανεία του ΠΚ ίσως θεωρεί ότι αυτό επιτυγχάνεται μέσω ενός απολυταρχικού καθεστώτος τρομοκρατίας και τιμωρίας του προσωπικού που το «αφεντικό» με δικά του κριτήρια θα κρίνει ως μη αποδοτικό. Εμείς από την άλλη θεωρούμε ότι οι υψηλές επιδόσεις επιτυγχάνονται όταν αφήνεται το εξαιρετικό μας προσωπικό να κάνει αναπόσπαστο τη δουλειά του και αν του δωθούν τα κατάλληλα εργαλεία, κίνητρα και ενθάρρυνση. Η πράξη και οι υψηλές επιδόσεις των Κυπριακών Δημόσιων πανεπιστημίων έχουν δείξει ότι η δεύτερη, η δημοκρατική και σύμφωνα με τις ακαδημαϊκές παραδόσεις, προσέγγιση είναι άκρως αποτελεσματική αν και η εφαρμογή της στην πράξη στο ΤΕΠΑΚ επιδέχεται βεβαίως πολύ βελτίωση. Συνεπώς δεν υπάρχει κανένας λόγος να εισέλθει η Κυπριακή Ανώτατη Εκπαίδευση σε μία εποχή πειραματισμών με εταιρικά μοντέλα διακυβέρνησης των Πανεπιστημίων. (Σημείωση: Δείτε ανακοίνωση Συντεχνίας Καθηγητών Πανεπιστημίου Κύπρου στο παράρτημα. Επίσης ένα σχετικό δοκίμιο που αναφέρεται στην Managerial θεώρηση των Πανεπιστημίων πάνω στην οποία εδράζονται οι προτάσεις της Πρυτανείας του ΠΚ μπορεί να βρεθεί εδώ:
http://www.demosproject.net/the-managerial-university-a-failed-experiment/ )
Εκπροσώπηση ΣΑΠ-ΤΕΠΑΚ σε σώματα του Πανεπιστημίου με καθεστώς παρατηρητή
Καλούμε τις Πρυτανικές αρχές να τηρήσουν την προεκλογική δέσμευσή τους για πρόσκληση της Συντεχνίας με καθεστώς παρατηρητή στις Επιτροπές Συγκλήτου και Συμβουλίου που χειρίζονται θέματα που αφορούν εργασιακές σχέσεις και οικονομικά – εμπλοκή στην αναθεώρηση νομοθεσίας, κανονισμών και κανόνων. Συγκεκριμένα η ΣΑΠ-ΤΕΠΑΚ έχει ζητήσει συμμετοχή με καθεστώς παρατηρητή στις ακόλουθες επιτροπές:
– Συγκλητική Επιτροπή Κανόνων και Κανονισμών
– Συγκλητική Επιτροπή Στρατηγικού Προγραμματισμού
– Επιτροπή Οικονομικών του Συμβουλίου (π.χ., Συζήτηση Προυπολογισμού τον οποίο η ΣΑΠ καλείται να σχολιάσει στην Επ. Παιδείας της Βουλής)
– Επιτροπή Προσλήψεων και Προαγωγών του Συμβουλίου
Προϋπολογισμός και Μέλη
Αυτή τη στιγμή το απόθεμα της ΣΑΠ-ΤΕΠΑΚ ανέρχεται σε 50 περίπου χιλιάδες Ευρώ. Έχουμε περίπου 13000 Ευρώ έσοδα το χρόνο αποκλειστικά από τις συνδρομές σας. Τα πάγια και έκτακτα έξοδά μας ανέρχονται πλέον στις 8500 Ε και αποτελούνται κυρίως από πληρωμές νομικών συμβούλων, συμβούλων εργασιακών σχέσεων, εκδηλώσεις, φιλανθρωπικές εισφορές (π.χ. υποτροφίες) και διάφορα λειτουργικά έξοδα.
Τα εγγεγραμμένα μέλη μας αποτελούνται από 107 ΔΕΠ, 25 ΕΕΠ και 10 άλλο διδακτικό και ερευνητικό προσωπικό. Σε σχέση με πέρσι, έχουμε 21 νέα μέλη, 10 εκ των οποίων είναι ΔΕΠ.
Επίλογος
Με κίνδυνο να ακουστεί σαν κλισέ, θα πώ απλά ότι ο Θησαυρός αυτού του Πανεπιστημίου είναι το προσωπικό του. Αυτό το προσωπικό κάνει τα υψηλού επιπέδου μαθήματα που οδηγούν τους φοιτητές μας στην επικερδή εργοδότηση, αυτό το προσωπικό δημοσιεύει στα καλύτερα περιοδικά, και αυτό το προσωπικό εξασφαλίζει ανταγωνιστική εξωτερική ερευνητική χρηματοδότηση. Εκεί έγκειται η Αριστεία του οργανισμού μας και καλούμε την ηγεσία, το κράτος και την Κοινωνία να μην το ξεχνά ποτέ. Στόχος μας πρέπει να είναι να δημιουργηθεί το κατάλληλο πλαίσιο και οι μηχανισμοί που θα δίνουν τη δυνατότητα και θα παροτρύνουν το προσωπικό να είναι πιο παραγωγικό. Έχουμε ήδη σπαταλήσει υπερβολικούς πόρους σε αχρείαστες γραφειοκρατικές διαδικασίες και σκανδαλώδη συμβόλαια κτηριακών υποδομών. Διαδικασίες και συμφωνίες που επιβλήθηκαν μέσα από μία σειρά κακών (και τώρα ελεγχόμενων) αποφάσεων που δεν έλαβαν καθόλου υπόψη τους τις πραγματικότητες ενός διεθνούς εμβέλειας πανεπιστημίου. Είναι καιρός να αναλάβουν την πρωτοβουλία οι γνώστες και αυτοί που έχουν όρεξη για σκληρή ακαδημαϊκή δουλειά.
Ας δώσουμε επιτέλους την έμφαση στο θησαυρό μας: το ακαδημαϊκό προσωπικό μας και τους φοιτητές μας.
